Một trong những vấn đề mà nước sinh hoạt ở các thành phố hay gặp phải là hiện tượng thấy mùi clo nồng nặc trong nước, khi thấy hiện tượng này thì chúng ta sẽ rất ngại trong việc sử dụng nước để đánh răng, rửa mặt hay rửa rau quả hoặc các công việc sinh hoạt hằng ngày. Bởi clo là một chất khí rất dễ bay hơi dẫn đến việc hít vào hoặc hấp thụ qua da, khoang miệng vào cơ thể gây ra những ảnh hưởng tới sức khỏe. Và việc cơ thể chúng ta nhiễm clo là rất dễ dàng nếu chúng ta không có biện pháp loại bỏ clo trong nước trước khi sử dụng.
Clo là gì?
Clo là nguyên tố hóa học trong bảng tuần hoàn nguyên tố có kí hiệu Cl và số hiệu nguyên tử bằng 17. Clo nặng hơn không khí và tồn tại ở dạng lỏng và khí. Ở dạng khí, clo có màu vàng lục nhạt, nó nặng hơn không khí khoảng 2,5 lần, có mùi hắc khó ngửi, và là chất độc cực mạnh. Ở dạng nguyên tố trong điều kiện chuẩn, nó là một chất oxi hóa mạnh, được sử dụng làm chất tẩy trắng và khử trùng rất mạnh, cũng như là thuốc thử cần thiết trong ngành công nghiệp hóa chất.
Trong các nhà máy xử lý nước, clo được sử dụng làm chất khử trùng, nhằm loại bỏ các vi rút và vi khuẩn trong nước, ngăn ngừa sự phát triển của rêu và tảo. Clo được biết đến là một chất khử trùng trong nước rất phổ biến ở Việt Nam bởi tính rẻ tiền và tiện dụng của nó.
Đánh giá khả năng nhiễm clo từ sinh hoạt hằng ngày
Trước giữa những năm 1980, khi nói đến nước và clo , hầu hết các nghiên cứu xem xét các tác động bất lợi từ các chất ô nhiễm trong nước đều coi sự tiếp xúc của con người chỉ qua một con đường: uống vào. Tuy nhiên, nghiên cứu được tiến hành kể từ đó đã chứng minh rằng đây là cách tiếp cận vấn đề rất một chiều và có thể đã đánh giá thấp rủi ro. Trichloroethylen (TCE) và đặc biệt là cloroform có thể đáng lo ngại hơn nhiều khi các chất độc trong nước được hít vào hoặc hấp thụ qua da. Cả TCE và chloroform đều dễ dàng hấp thụ vào máu từ phổi. Một số nghiên cứu gần đây đã thêm vào mối quan tâm này.
Theo một nghiên cứu năm 1999 được thực hiện bởi các nhà nghiên cứu tại Viện Khoa học Sức khỏe Nghề nghiệp và Môi trường ở Piscataway, NJ: “Các mối quan hệ chặt chẽ đã được xác định giữa nồng độ THM trong hơi thở thu được sau khi tắm và cả nồng độ THM trong nước và phơi nhiễm THM khi tắm”.
Một nghiên cứu năm 1998 được thực hiện ở Đài Loan đã so sánh nguy cơ ung thư tại ba khu vực đô thị lớn với việc tiếp xúc với chloroform trong khi tắm. Các nhà nghiên cứu đã xem xét sự tiếp xúc từ cả ba con đường chính: ăn vào, hít thở và hấp thụ qua da . Họ kết luận rằng tắm trong 10 phút sẽ dẫn đến việc tiếp xúc với chloroform với tỷ lệ 3: 4: 3 (ăn vào, hít vào, hấp thụ qua da ); trong 20 phút tắm, tỷ lệ là 1: 7: 2. Nói cách khác, những người tắm trong 20 phút sẽ nhận được 90% khả năng tiếp xúc với chloroform từ vòi hoa sen. Các nhà nghiên cứu cũng xác định rằng nguy cơ ung thư đã gần 13 lần so với cao cho một người người đã tắm 20 phút trong khu vực với nồng độ cao nhất chloroform trong nước so với các rủi ro đối với một người người đã tắm 10 phút trong khu vực với mức thấp nhất tập trung .
Các tác giả của một nghiên cứu khác năm 1996 đã thiết lập một vòi hoa sen thử nghiệm để đo sự giải phóng chất độc. Ở 40 ° C (104 ° F), sự bay hơi được tìm thấy là khoảng 80% đối với TCE và 60% đối với cloroform và clo tự do . Theo các nhà nghiên cứu, “Nhiệt độ của nước thường có ảnh hưởng đến việc giải phóng tổng số từng loại hóa chất trong số ba chất hóa học từ nước tắm vào không khí”.
Vào năm 1986, Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia ước tính rằng có tới 1.000 người Mỹ chết mỗi năm vì ung thư do uống nước, nhưng con số này có thể cao hơn nhiều lần khi bạn xem xét mức độ phơi nhiễm của mọi người với các hóa chất này do hít phải chúng trong khi tắm. Một lần nữa, rủi ro này đã được đánh giá thấp trong lịch sử.
Giải pháp xử lý
Những tác động xấu đến sức khỏe của clo đã khiến các nhà quản lý của các hệ thống nước và chủ sở hữu các bể bơi công cộng và tư nhân phải tìm ra các phương pháp kiểm soát vi trùng thay thế, ít độc hại hơn. Các công nghệ mới như sử dụng như Ozone, UV hoặc các quá trình oxy hóa nâng cao, có thể thay thế clo, nhưng trong thời gian chờ đợi, người tiêu dùng có thể tin tưởng vào các bộ lọc nước.
Hệ thống lọc tổng có thể loại bỏ clo trong nước, cũng như nhiều chất gây ô nhiễm khác. Ngoài ra những giải pháp đơn giản và tiết kiệm chi phí nhất cho nhiều người là lắp đặt bộ lọc nước tại vòi, các hệ thống lọc tắm, lọc ăn uống, những hệ thống lọc này tránh được việc clo xâm nhập vào cơ thể gây ra những tác hại không mong muốn.